menu
 winkelmandje 

Op weg naar een gezonde economie (antiquariaat)

Rudolf Steiner e.a.

tweedehands boek

Een mogelijkheid om de weg naar de 'wederzijdse hulp' oefenend te gaan is te vinden in het economisch leven. In voordrachten die Steiner rond 1920 houdt, geeft hij aan wat ten grondslag ligt aan de maatschappelijke problemen en wijst hij op de broederschap die in het economisch leven in de plaats zou moeten komen van de concurrentie. Wanneer we ons ervan bewust worden dat we economisch gezien wereldwijd van elkaar afhankelijk zijn, zou dat kunnen leiden tot een gevoel van verantwoordelijkheid voor elkaar.

De inleiding die samensteller John Hogervorst schreef voor het boekje Op weg naar een gezonde economie is een zeer heldere samenvatting van de problematiek die Steiner aansnijdt en waarvoor hij met oplossingen komt - die wij in onze wereld tot nu toe niet hebben kunnen realiseren. Voor Steiner staat in een gezonde economie het vervullen van de behoefte van de consument aan het begin van elke economische activiteit. Consument, handelaar en producent moeten samenkomen in nieuwe samenwerkingsorganen, die Steiner 'associaties' noemt. Hierin moet overleg plaats vinden dat leidt tot inzicht in de consumentenbehoefte en in de wijze waarop hieraan door producent en handel kan worden voldaan. Uit dit overleg komt ook de rechtmatige prijs voort. Op deze inleiding volgen rondom het thema 'associaties' verschillende (vertaalde) teksten van Steiner, waarin hij spreekt over doel en samenstelling van associaties, met een voorbeeld uit de praktijk van toen: een uitgeverij, die boeken uitgaf waarvan bij voorbaat vaststond dat er lezers waren die ze wilden kopen.

Dan volgt de tekst van een lezing van Koos Bakker, een verhaal uit de praktijk van nu. Het is een geïnspireerd verhaal, dat weer op een andere wijze inzicht verschaft in wat er binnen het economisch leven tot de mogelijkheden behoort. Het economisch leven is een gebied "waar de vraag, de nood, of de behoefte van anderen tot motief van handelen wordt gemaakt door samen te werken", zegt Bakker, die in het dagelijks leven als handelaar de verbinding vormt tussen consument en producent. Hij is de man van het 'Groente-abonnement', dat bij consumenten veel aftrek vindt. Het verhaal van Bakker is meeslepend, maar juist dat groente-abonnement roept een vraag op: in hoeverre is de behoefte van de consument hier uitgangspunt geweest, wanneer die consument nooit aan een driegeleed overleg heeft deelgenomen, maar zich laat 'verrassen' met reeds geproduceerde waren? Is er niet een mogelijkheid om dat associatieve overleg ook echt te oefenen?

In zijn slotwoord geeft Hogervorst nog eens de essentie weer: "Wie zich bewust is van de keuzemogelijkheden die hem nu in deze tijd gegeven zijn, weet dat hij eigenlijk kiest voor broederschap of broederstrijd."

Ank Kramers in ABC Antroposofie nr. 9

Interview met Koos Bakker...

[Nearchus C.V., 2002]

Op weg naar een gezonde economie (antiquariaat)

Rudolf Steiner e.a. · alles van deze auteur 

€ 6.00

ISBN 907331030X